روانشناسی سلامت
روانشناسی سلامت یک تخصص شناخته شده در روانشناسی حرفهای است که خدمات بالینی را در جمعیتها متفاوت و محیطهای متنوع بررسی و اجرا میکند تا سلامت و رفاه را ارتقا داده و بیماری و ناتوانی را پیشگیری، درمان و مدیریت کند.
روانشناسی سلامت ، سلامت تحت تاثیر عوامل روانشناختی، اجتماعی، فرهنگی و زیستی میبیند و این درک را در فعالیتهای حرفهای از جمله موارد زیر به کار میبرد:
پژوهش
خدمات بالینی
مشاوره، آموزش و نظارت بر سایر ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی و روانشناسان.
مشاوره به سازمانها، نهادها، عموم مردم و سیاستگذاران.
دانش تخصصی
روانشناسی سلامت به عنوان یک حوزه تخصصی از دانش و کار بالینی روانشناسی در حوزه سلامت تکامل یافته است و حوزهای از روانشناسی است که به تعاملات عوامل روانشناختی، اجتماعی، فرهنگی و بیولوژیکی مرتبط با سلامت و رفاه در جمعیتها و محیطهای متفاوت میپردازد.
مشکلات مورد بررسی
روانشناسان سلامت از تأثیر یادگیری، حافظه، ادراک، شناخت و انگیزه بر رفتارهای سلامت و اثرات آنها بر بیماریهای جسمی، آسیبها و ناتوانی آگاه هستند. نمونههایی از حوزههای مشکلدار مورد بررسی توسط این تخصص عبارتند از:
جمعیتهای دریافت کننده خدمات
روانشناسی سلامت به افراد بیمار در سنین مختلف با استفاده از تکنیکها یا فرایندهای روانشناختی در پیشگیری، درمان یا توانبخشی بیماری ها ارائه خدمت می کند. تمرکز اصلی بر مشکلاتی است که به صورت شکایات جسمی بروز میکنند، نه مسائلی که محدود به سلامت هیجانی یا روانشناختی هستند. دریافتکنندگان خدمات روانشناسی سلامت عبارتند از:
افراد سالم (با هدف ارتقای سلامت و پیشگیری از بیماری)
افراد در معرض خطر شدید بیماری (به عنوان مثال، ناقلان ژنتیکی، افرادی که درگیر رفتارهای پرخطر هستند)
افراد دارای مشکلات حاد سلامتی یا با نیازهای پیچیده مراقبتهای سلامت
افراد دارای بیماریهای مزمن
مهارتها و رویه های مورد استفاده
مهارتها و رویههای ضروری مرتبط با روانشناسی سلامت بالینی عبارتند از:
ارزیابی. مصاحبه بالینی؛ مشاهده رفتاری؛ ارزیابی شخصیت؛ ابزارهای خودگزارشدهی عمومی و خاص بیماری ها؛ ارزیابی های روانفیزیولوژیکی؛ بررسی پرونده پزشکی؛ پارامترهای بیولوژیکی مرتبط با بیماریهای خاص
مداخله. رواندرمانی مبتنی بر شواهد، ارتقای سلامت و مداخلات رفتاری ارائه شده به افراد، گروهها و خانوادهها
مشاوره. مشاوره با تیم مراقبتهای سلامت (از جمله اعضای خانواده)؛ مشارکت در تیمهای چند رشتهای و توسعه برنامه
ارزشیابی. استفاده از روشهای پژوهش برای توسعه و ارزیابی کارهای بالینی بر اساس بهترین شواهد موجود و توسعه روشهای جدید ارزیابی برنامه